Terugblik

Zomaar ineens had ik de behoefte om terug te kijken. Terug te kijken naar 2017, lering te trekken uit dat ene jaar, datgene wat ik geleerd heb op een rijtje te zetten, zodat ik met een schone lei en frisse zin 2018 tegemoet kan treden.

Natuurlijk komt deze behoefte niet uit de lucht vallen, het is nu zes jaar geleden dat Manlief de diagnose neuro-sarcoïdose kreeg. En natuurlijk heeft die ziekte al die jaren een prominente rol gespeeld in ons leven, samen met de worsteling van leren leven met ziekte/een zieke en de onzekerheid die dat met zich meebrengt. En het jaar 2017 is voor mij een jaar van aanvaarding geworden, van afsluiten en vooral van inzicht in wat deze hele periode met mij heeft gedaan.

De eerste helft van het jaar merkte ik dat ik steeds meer behoefte had aan tijd voor mijzelf, alleen zijn, afstand nemen van de hectiek van alledag. Aan de andere kant merkte ik ook dat ik weer initiatieven nam, zowel thuis als op mijn werk.

Op mijn werk bruiste ik weer van de ideeën voor invulling van mijn lessen, voor de begeleiding van mijn leerlingen, voor interactie met collega's en voor leerprocessen binnen de hele school. Dat viel niet alleen mijzelf op, maar ook mijn collega's. De oud-gedienden gaven aan de oude "Liesie" weer terug te zien en de nieuwe collega's kwamen steeds vaker even buurten om in gesprek te gaan over ons vak. Ook leerlingen gaven aan dat ze mij relaxter vonden.

Thuis merkte ik dat ik me begon te ergeren aan de rommel van afgelopen jaren. Ik begon met weggooien, opruimen oftewel ruimte maken in mijn fysieke leven. Zakken vol afval verdwenen in de container, een aanhanger vol rommel naar de vuilstort en de kledingkast werd steeds leger. Maar deze stappen waren uiteindelijk slechts een aanloop. De grote verandering kwam in de tweede helft van het jaar.

Ik kreeg namelijk de kans om de Camino naar Santiago de Compostela te gaan lopen. Drie weken mijn favoriete hobby uitoefenen, namelijk het wandelen. En natuurlijk had ik al eerder een vorm van een pelgrimage gedaan door het lopen van het Westerborkpad. Maar in Spanje kwam ik erachter dat de fysieke afstand voor mij een enorme bijdrage leverde aan de invulling van mijn pelgrimage. Tijdens het wandelen op het Westerborkpad speelde toch altijd in mijn achterhoofd dat ik binnen maximaal drie uur thuis kon zijn. Vanaf de route die ik in Spanje liep (niet de meest bekende pelgrimsroute), was de snelste mogelijkheid om thuis te komen meestal twee dagen. En met de wetenschap dat ik in noodgevallen toch niets kon betekenen, kon ik na een paar dagen ook alles van een afstand bekijken.

Hoe ik geprobeerd heb om alle ballen hoog te houden, hoe jammerlijk vaak dat mislukte, hoe veel moeite ik heb moeten doen om de situatie te accepteren en om weer toekomstperspectief te zien, hoe ik in mijn strijd onbewust dierbaren heb gekwetst, maar ook hoe wij als gezin het hoofd boven water hebben gehouden, hoe sterk we samen en ieder apart zijn geworden, hoe we geleerd hebben om positief te blijven en het positieve te zien, hoe vriendschappen zich positief ontwikkeld hebben en vooral hoe we met zijn vieren vreselijk kunnen lachen om serieuze dingen en om grote onzin.

Van mijn omgeving, zowel werk als privé, hoor ik dat ik zelfverzekerder ben geworden, dat ik eerder zeg wat mij dwars zit en dat ik directer ben. En dat merk ik zelf ook. Ik heb minder de neiging om aan mijzelf te twijfelen, vraag sneller om toelichting in plaats van te denken dat het wel aan mij zal liggen en zeg ook sneller wat ik denk en hoe ik dingen zie.

En dat werkt!!! Natuurlijk val ik nog weleens in een oude fout, maar ik kan mij daar sneller overheen zetten. Ik zal niet zeggen dat ik een compleet ander persoon ben, maar de invloed van de Camino is dagelijks voelbaar in mijn doen en laten. En de uitdaging van de Camino is nog niet afgelopen, in de Nederlandse huiskamer in het pelgrimshuis in Santiago kreeg ik een kaartje en dat kaartje geeft precies weer hoe het zit.

En wat blijft is de ervaring. En de heimwee naar het pelgrimsleven, want de eenvoud van het pelgrimsleven is een ervaring op zich. Ik hoop daar ooit weer naar terug te keren.